Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan’ın  faiz indirim çağrısıyla son bir yıldır düşük seyreden kredi faizleri artışa geçti. Konut kredisinde yıllık 10-11 bandından yüzde 12.7’lere, aylık yüzde 1’lere yükseldi.

İlk özel bankalardan gelen artırıma iki hafta önce kamu bankalarından da geldi. Böylelikle, 120 ay vadede yüzde 0.88-89 seviyesindeki oranlar 100 bin liralık kredide yüzde 0.95’e ulaştı.

Kredi kullanımının 0.7 puan daha  pahalanması ödemelere de yansıdı. Artırım öncesi 120 ay vadeli yüzde 0.88’le kredi kullanıldığında, 100 bin lira için aylık taksit bin 352 lira oluyordu. Vade sonunda toplam geri ödeme 162 bin lira tutuyordu. Bugün aynı kredi ve vade diliminde bankadan kredi çekildiğinde faiz oranı yüzde 0.95 olarak uygulanıyor. Aylık taksitler yaklaşık 50 lira daha artarak bin 400 liraya, 10 yılın sonunda toplam geri ödeme de 170 bin lirayı buluyor.

Ev sahibi olmak istendiğinde maliyetler sadece faiz oranlarıyla sınırlı değil. Komisyon ve ücretler de kredi kullanımını pahalılaştırıyor. Yine 100 bin lira kredi üzerinden hesaplandığında, ekspertiz için 650-750, avukata 250, DASK’a 120-300, sigortaya 150-180 lira arasında ücret ödeniyor. Binde 5’de kredi kullandırma komisyonu hesaba katıldığında maliyet 500-550 lira daha artıyor. Böylelikle sadece ücret ve komisyonlara ödenen para 3 bin liraya ulaşıyor.

Mudi, bankaya yüzde 8-9 faiz oranıyla TL mevduat yatırdığında, bunun üzerine 6 puana kadar ödenen vergiler, harç ve maliyetler ekleniyor. Bankanın sermaye maliyeti ve işletme giderleri için de yaklaşık 4-5 puan daha ilave ediliyor. Böylece bankada yüzde 8-9-faiz oranıyla açtırılan TL mevduat, kredi olarak kullandırılmaya hazır hale geldiğinde bankaya maliyeti yüzde 20’ye ulaşıyor. Mevduata verilen faiz arttıkça, maliyet de yüzde 20’yi aşıyor. Bu da kredilere yansıyor. Bankacılar, son birkaç haftadır artış eğilimine giren kredi faizlerindeki artışı, “Maliyetlere daha fazla direnilemedi” şeklinde ifade edildi.

Karar