Şehir Planlama / Şehir ve Bölge Planlama (ŞBP) Bölümü Hakkında
Ülkemizde bulunan Üniversitelerde Lisans düzeyinde 4 yıl süreli bir bölümdür. Bazı üniversitelerde yabancı dil hazırlık sınıfı bulunmaktadır. Eğer muafiyet sınavı ile geçilemez ise 1 yıllık hazırlık sınıfında yabancı dil eğitimi alınması zorunludur. Böylelikle eğitim süresi 5 yıla çıkmaktadır.
Ders içeriği olarak ağırlıkla tasarım ve sözel dersler yer almakla birlikte Matematik – Fen alanında aldığı puana göre yerleştirilmektedir. Genel olarak matematik, istatistik bilgisi, ekonomi vb haricinde çok fazla sayısal içerikli ders bulunmamaktadır. Ayrıca düşünce tarihi, sanat tarihi, mitoloji, kentsel ütopyalar, bilim felsefesi vb gibi derslerde seçmeli ya da zorunlu olarak yer almaktadır. Tüm bu zorunlu ve seçmeli dersler haricinde üniversitelere göre değişiklik göstermekle birlikte teknik geziler olmaktadır. Bu teknik gezilerin amacı ana ders olarak nitelendirebileceğimiz proje dersleri içindir. Teknik gezilerde proje yapılacak sahanın gözle görülmesi, teknik verilerin toplanması amaçlanmaktadır. Yapılan teknik geziler grup çalışmaları şeklinde olabilmektedir.
Şehir ve bölge planlama bölümünde staj yer almaktadır. Üniversiteler göre değişmek ile birlikte 30gün + 30 gün (2 yaz dönemi), 20gün + 20 gün (2 yaz dönemi) kamu ya da özel olmak üzere okullar kapandığında yaz aylarında staj yapılmaktadır. Staj döneminde herhangi bir ücret verilmemektedir.
Proje dersleri nedeni ile ozalit ya da ploter çıktısı, maket malzemeleri, çeşitli boya ve kalemler alınması gerektiğinden diğer bölümlere göre biraz daha kırtasiye maliyeti yüksek olmaktadır.
Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Bulunan Üniversiteler
Ülkemizde 31 adet devlet ve 5 adet vakıf olmak üzere toplam 36 adet üniversitede Şehir planlama bölümü bulunmaktadır. Bunlar aşağıda yer almaktadır.
- Akdeniz üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Amasya üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Atatürk üniversitesi (mimarlık ve tasarım fakültesi)
- Bursa teknik üniversitesi (mimarlık ve tasarım fakültesi)
- Çanakkale onsekiz mart üniversitesi (mimarlık ve tasarım fakültesi)
- Dokuz eylül üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Erciyes üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Gazi üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Gazi üniversitesi (kktc uyruklu) (mimarlık fakültesi)
- Gebze teknik üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- İskenderun teknik üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- İstanbul teknik üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- İstanbul teknik üniversitesi (ingilizce) (mimarlık fakültesi)
- İzmir demokrasi üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- İzmir yüksek teknoloji enstitüsü (ingilizce) (mimarlık fakültesi)
- Karadeniz teknik üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Kırklareli üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Konya teknik üniversitesi (mimarlık ve tasarım fakültesi)
- Mersin üniversitesi (ingilizce) (mimarlık fakültesi)
- Mimar sinan güzel sanatlar üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Muğla sıtkı koçman üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Necmettin erbakan üniversitesi (mühendislik ve mimarlık fakültesi)
- Ondokuz mayıs üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Orta doğu teknik üniversitesi (ingilizce) (mimarlık fakültesi)
- Pamukkale üniversitesi (mimarlık ve tasarım fakültesi)
- Siirt üniversitesi (güzel sanatlar ve tasarım fakültesi)
- Süleyman demirel üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Uşak üniversitesi (mimarlık ve tasarım fakültesi)
- Van yüzüncü yıl üniversitesi (mimarlık ve tasarım fakültesi)
- Yıldız teknik üniversitesi (mimarlık fakültesi)
- Yozgat bozok üniversitesi (mühendislik-mimarlık fakültesi)
- Çankaya üniversitesi (ingilizce)(burslu) (mimarlık fakültesi)
- Çankaya üniversitesi (ingilizce)(%50 indirimli) (mimarlık fakültesi)
- Ted üniversitesi (ingilizce)(burslu) (mimarlık fakültesi)
- Ted üniversitesi (ingilizce)(%75 indirimli) (mimarlık fakültesi)
- Ted üniversitesi (ingilizce)(%50 indirimli) (mimarlık fakültesi)
Şehir ve Bölge Planlama Bölümü İş Olanakları
Bölümden mezun olan kişiler Şehir Plancısı unvanı almaktadır. Şehir plancısı olarak çalışabileceği başlıca yerler aşağıda listelenmektedir.
- Yerel Yönetimler ( Belediyeler)
- Valilikler
- Kaymakamlıklar
- Üniversiteler
- Kalkınma Ajansları
- Bakanlıklar (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Turizm Bakanlığı, Maliye Bakanlığı vb)
- Kamu Kurum ve Kuruluşlar
- Özel Sektörler
- Özel Şehir Planlama Büroları
- Kentsel Tasarım Ofisleri
- Gayrimenkul Değerleme ve Geliştirme Ofisleri
- Yazılım Şirketleri (Kent Bilgi Sistemi vb)
- Çeşitli firmalara danışmanlık hizmeti
Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Maaş ve Ücretler
Genelde bölümü yazmadan önce en çok merak edilen konulardan biriside Şehir plancısı ne kadar kazanır? Şehir plancısı ne kadar maaş alır? vb sorular çok fazla sorulmaktadır.
Kamuda çalışan bir şehir plancısı kadro karşılığı olarak Şehir Plancısı kadrosunda yer alırlar. Ancak maaş hesaplamaları Mimar/Mühendis kadrosundan hesaplanmaktadır. Buna göre 2020 yılında şehir plancısı maaş ücreti 1/1 derece memur ise 6462 TL almaktadır. Bunun içinde aile yardımı vb yardımlar bulunmamaktadır. Ayrıca belediyelerde çalışan memur ve sözleşmeli personele sosyal denge tazminatı ödenmektedir. Bunlar her belediyeye göre değişiklik göstermektedir. Buna göre ortalama 1000-1500 TL olarak ek ücret yansımaktadır. Bu durumda aldıkları ücretler 7500-8000 TL civarında olmaktadır.
Özel sektörde çalışanlar için çok fazla farklılıklar olmaktadır. TMMOB 2020 yılı için 5000 TL brüt belirlenen asgari ücret, aylık yaklaşık 3565 TL net ücrete tekabül etmektedir. Ancak bu ücretler çalıştığı şirkete göre değişkenlik göstermektedir. Bu fiyatların epey üstünde ücretler alan Şehir Plancıları da bulunmaktadır.
Özel Şehir Planlama Büro hizmeti veren şirketler yapılan planlama ihalelerine katılarak, vatandaşların talebi doğrultusunda imar planı tadilatı yaparak yada çeşitli danışmanlık hizmeti vererek para kazanmaktadırlar.
Ayrıca bilirkişilik eğitimine katılarak davalara ilişkin bilirkişilik işi de yapılmaktadır. Bilirkişilik ve keşif ücretleri adliyeler tarafından belirlenmektedir.
